بررسی تناسب شاخص های ارگونومی دستگاه های بدنسازی فضای باز با شاخص های آنتروپومتری مردان

زمینه و هدف: ارگونومی علمی ترکیبی است که سعی دارد به جای تناسب سازی انسان با محیط، محیط را با انسان متناسب سازد. آنتروپومتری، علم سنجش ابعاد بدنی است که اطلاعات حاصل از آن، داده های اولیه علم ارگونومی را فراهم می کند. کارشناسان ارگونومی عقیده دارند در نظر گرفتن حدود نهایی آنتروپومتری موجود در جمعیت، در اغلب طراحی ها امکان پذیر نمی باشد و محدوده طراحی بزرگتر، هزینه بیشتری نیز می طلبد، بنابراین فاصله ها و فضاها بر اساس صدک های مربوطه (صدک های 5 و 95) ابعاد بدنی افراد تعیین و طراحی می شوند. غنی سازی اوقات فراغت باعث شده تا مشارکت مردم در ورزش ها و به ویژه ورزش های همگانی و استقبال از دستگاه های فضای باز افزایش یابد. استفاده از دستگاه های بدنسازی فضای باز هم می تواند مفید باشد و هم می تواند عوارض جبران ناپذیر و هزینه های بسیاری را بر فرد و جامعه تحمیل کند. بنابراین استانداردسازی این دستگاه ها ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف بررسی تناسب شاخص-های ارگونومی دستگاه های بدنسازی فضای باز (پارکی) با شاخص های آنتروپومتری کاربران مرد انجام شده است. روش تحقیق: جامعه های آماری این مطالعه موردی عبارتند از: 1. نشان (برند) های دستگاه های بدنسازی موجود در پارک های تهران، که از بین آن ها نشان "سازه گستر نیروانا" به عنوان نمونه انتخاب شد.2. کاربران مرد دستگاه های بدنسازی نشان سازه گستر نیروانا از منطقه 3 تهران و در محدوده سنی بالای20 سال، که از بین این افراد 120 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیرهای این تحقیق "ابعاد دستگاه های بدنسازی فضای باز" و "آنتروپومتری کاربران مرد" می باشند. از شاقول، متر مهندسی، خط کش ، گونیا و کیت آنتروپومتر استاتیک (کولیس) برای اندازه گیری ابعاد دستگاه ها و آنتروپومتری کاربران (طبق دستورالعمل استیفن فیزنت) استفاده شد. سپس با توجه به استانداردهای ارگونومی و بدنسازی، علم بیومکانیک حرکتی و نوع استقرار بر روی دستگاه های بدنسازی پارکی، تناسب این دستگاه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. از آمار توصیفی برای توصیف داده ها، از آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای بررسی توزیع طبیعی داده ها و از آزمون های t تک گروهه (آمار پارامتری) و دوجمله ای (آمار ناپارامتری) برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته ها: داده ها نشان دادند که بین اکثر ابعاد دستگاه های بدنسازی فضای باز با ابعاد مربوطه و بهینه کاربران مرد، تفاوت معنی داری وجود دارد (p<0.05). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که دستگاه های بدنسازی فضای باز با نشان سازه گستر نیروانا از نقطه نظر آنتروپومتری کاربران مرد، ارگونومیک نمی باشند. بنابراین اتخاذ روشی جهت استانداردسازی این تجهیزات ضروری می باشد.